Nadat we in Cuijk mijn spullen overgeladen hadden in de auto van Jan Aben waren we al spoedig op weg naar het Sauerland voor een paar dagen vliegvissen op forel en vlagzalm. Het is mei en het seizoen voor het vissen op forel is in volle gang, gelukkig konden we beiden nog een paar vrije dagen inplannen. Terwijl de bomen en struiken langs de Duitse snelwegen aan ons voorbij schieten lopen de verwachtingen hoog op…

Tekst en foto’s Rudy van Duijnhoven

Wat is vliegvissen?

In plaats van maden, wormen, brood, deeg, kunstaas of doodaas maakt de vliegvisser gebruik van ‘kunstvliegen’. Dit zijn imitaties van insecten, van prooivissen of het betreft fantasiepatronen die door de vissen toch voor ‘echt’ voedsel aangezien worden. Deze kunstvliegen zijn te koop in een groot aantal hengelsportspeciaalzaken, maar zeker in Nederland vervaardigen een groot aantal vliegvissers ze zelf. Een kunstvlieg heeft nauwelijks gewicht en om deze over enige afstand weg te kunnen zetten wordt gebruik gemaakt van een lijn die een gewicht heeft van gemiddeld tien tot vijftien gram over de eerste twaalf meter. Voor aan de vliegenlijn wordt een twee tot drie meter lange nylon onderlijn bevestigd (de leader) waaraan de kunstvlieg geknoopt wordt. Helder water, met een doorzicht van minstens een halve meter, is een voorwaarde voor succes bij het vliegvissen.

Was ruim een halve eeuw geleden het vliegvissen uitsluitend gericht op het vissen op forel en vlagzalm, tegenwoordig zijn de vismethoden zodanig aangepast dat vrijwel alle in Nederland en België voorkomende vissoorten met de vlieg gevangen kunnen worden. Met licht materiaal wordt er gevist op blankvoorn, ruisvoorn, brasem en baars, doorgaans met ‘nimfjes’: imitaties van allerlei larven die onder water leven. Er zijn mensen die met de vliegenhengel op karper vissen en niet zonder succes. Met visimitaties en zinkende vliegenlijnen wordt gevist op snoekbaars en bij veel vliegvissers is ook het vliegvissen op snoek met streamers (visimitaties of fantasiepatronen) van tien tot bijna dertig centimeter lang bijzonder geliefd. Langs de kust kan met de vliegenhengel gericht gevist worden op makreel, fint, geep en zeebaars.

Sauerland

Binnen twee uur zijn er vanuit de regio Nijmegen volop mogelijkheden om in de Eifel of het Sauerland in een schitterende omgeving te vliegvissen op forel en vlagzalm, kopvoorn en barbeel kunnen daarbij tot de zeer welkome bijvangsten behoren. In beide gebieden stromen allerlei rivieren en beekjes die, gewapend met lieslaarzen of een waadpak, uitstekend bevist kunnen worden. Naast de landelijke vergunning (‘Jahresschein’) zijn doorgaans ook dagvergunningen noodzakelijk om een gedeelte te mogen bevissen.

Jan Aben is geen onbekende in de wereld van de sportvisserij. Jan was vele tientallen jaren actief als wedstrijdvisser, nam deel aan diverse wereldkampioenschappen, eerst als teamlid, later als coach. Daarnaast verzorgde hij ook lange tijd een rubriek over witvissen in het maandblad Beet-Sportvissersmagazine. Wat weinig mensen weten is dat hij ook al vanaf het begin van de jaren zestig met de vliegenhengel vist en dus inmiddels al ruim veertig jaar ervaring heeft met deze tak van sportvissen. Naar aanleiding van het ‘huiswerk’ dat Jan van tevoren gedaan had op het internet besloten we om richting Wenholthausen te rijden, hier zijn voor een circa vier kilometer lang gedeelte van de Wenne dagvergunningen te verkrijgen. Dit water is circa acht tot vijftien meter breed, op plaatsen langs de oevers zwaar begroeid en het vormt dan ook een uitdaging voor de geoefende werper. Nadat we het water even bekeken hadden, begaven we ons naar Hotel Hochstein waar gelukkig nog enkele kamers beschikbaar bleken te zijn. Hotel Hochstein is een van de hotels die dagvergunningen uit mag geven, dit in combinatie met een of meerdere overnachtingen in het hotel. Naast prima, schone kamers heeft het hotel ook een gezellige bar en een uitstekende keuken.

Goede visstand

Vanaf de brug over de Wenne in het dorp worden de forellen en vlagzalmen regelmatig gevoerd met brood, logisch dat hier niet gevist mag worden. Het te bevissen gedeelte begint vijftig meter verderop, zowel stroomop- als afwaarts. De Wenne heeft een prima visstand die bestaat uit regenboogforel, beekforel en vlagzalm. Per dag worden slechts enkele vergunningen uitgegeven, zodat de visdruk ook niet te hoog wordt. Door de koude van deze morgen, de temperatuur lag nog dicht tegen het vriespunt, was er geen insectenactiviteit te bekennen. Stijgende vissen waren dan ook nauwelijks te ontdekken, reden om het eerst maar eens met de nimf te proberen. Het water is op het eerste gedeelte stroomopwaarts van de brug niet al te diep, een leader die even lang is als de hengel leek me dan ook lang genoeg. Aan de 15/00 punt komt een ‘Molnimf’, een snelzinkende imitatie van een vlokreeft die zowel bij het vissen op salmoniden als op ‘gewone’ vissen als blankvoorn en baars goede resultaten geeft. De nimf heeft de nodige wikkelingen looddraad onder de ‘huid’ van moldubbing zitten en is dan ook snel op diepte. Een goed ingevette beetverklikker van kunststof, die ik halverwege de leader geplaatst heb, moet eventuele aanbeten weergeven.

De eerste worpen plaats ik vlak onder mijn eigen oever, op wat felle tikken van kleine forel na blijft de nimf onaangeroerd. In het midden van de beek krijg ik wel enkele goede aanbeten en enkele forellen en vlagzalmen maken korte tijd kennis met de weerstand van een diep doorgebogen vliegenhengel. Bij het nimfvissen is het belangrijk snel te reageren op elke onverwachte beweging van de beetverklikker. Natuurlijk kan het onderduiken ook betekenen dat de nimf blijft hangen achter een steen of een tak op de bodem, maar het is toch goed het zekere voor het onzekere te nemen en de haak te zetten met een beweging van de hengel of een rukje aan de lijn. In veel gevallen hoef ik, omdat ik zoals veel vliegvissers weerhaakloos vis, de vis niet eens vast te pakken om deze te onthaken. De nimf vastpakken en draaien is doorgaans voldoende om de vis van de haak te bevrijden.

Gewoon genieten

Na een stuk of vijftien vissen geland te hebben, waarbij de twee grootste even poseerden voor de camera, zoek ik Jan weer op om te zien hoe het hem vergaat. Wat verderop ligt een kleine stuw en in het diepe, stilstaande water er voor weet ik de grootste forel van onze vistrip te haken en landen. De Molnimf had ik inmiddels vervangen door een Leadhead, een nimf die een kokerjuffer imiteert en zeer snel op diepte is. Vanonder een overhangende struik duikt een vijftigplus regenboogforel op deze nimf en met wat stuurmanskunst en geluk weet ik deze er ook nog van te weerhouden weer met volle snelheid terug tussen de wortels van de struik te duiken. Een mooie en bijzondere vangst op dit toch vrij smalle water.

Het gedeelte stroomafwaarts van de brug levert ook nog de nodige mooie vlagzalmen en forellen op, voor een aantal vlagzalmen hoef ik geeneens een worp te maken. Verdekt opgesteld achter een boom laat ik de Leadhead onder de top naar de bodem van een diepe poel zakken. Een paar keer bewegen en een mooie vis komt aangestormd om het lekkere hapje op te pikken. Alsof er iemand een slagroomtaart voor je neus hangt…
Tevreden en voldaan rijden Jan en ik de volgende dag terug naar huis, nog voordat we de oprit van zijn huis in Cuijk weer oprijden hebben we al een nieuwe vistrip in onze planning opgenomen. Als alleen het weer nu maar meewerkt…

Informatie:

Haus Hochstein, Südstrasse 6, 59889 Wenholthausen, Duitsland; www.Haus-Hochstein.de.

Vereniging Nederlandse Vliegvissers (landelijke, overkoepelende vereniging, leden ontvangen vier keer per jaar ‘De Nederlandse Vliegvisser’). Website: www.vnv.nu.

Fly Fishing Academy, verzorgt cursussen vliegvissen voor beginners en gevorderden; website: www.flyfishingacademy.nl.