Witvis pakt niet alleen maden, maïs en wormen. Grote ruisvoorns, brasems en zeelten gedragen zich soms ook als echte rovers en attaqueren kunstaas dat bedoeld is voor roofvis. Thomas Hohnsbein probeert de rovende witvis met zogenaamde ‘skirted jigs’ aan de schubben te komen.
Tekst & foto’s Thomas Hohnsbein
Het is hoogzomer en met mijn vismaat Marco bevind ik me aan een dode arm van de rivier die hier in de omgeving ligt. De watertemperaturen zijn zeer hoog en de activiteit van de vissen heeft haar jaarlijkse hoogtepunt bereikt. We zijn hier met de bedoeling om baarzen te vangen. Als kunstaas gebruiken we dit keer uitsluitend ‘skirted jigs’ met de daarbij horende ‘trailers’. Nadat we enkele baarzen geland hebben naderen we voorzichtig een groot plantenbed aan waterlelies. Daar gebeurt vervolgens iets wat ons een heel nieuwe kijk op deze visserij geeft. Het zijn niet langer baarzen die onze skirted jigs aanvallen, maar in plaats daarvan zeer grote ruisvoorns. Gefascineerd door deze gebeurtenis houden we ons sinds die tijd intensiever bezig met deze bijzondere bijvangsten.
Goede stekken vinden
Deze ervaring was geen toevalstreffer, ze kon in de daarop volgende weken op verschillende wateren herhaald worden. De moeilijkheid bestond er eigenlijk alleen uit om de juiste stekken voor deze vismethode te vinden. Als pure roofvisvissers moesten we ons hierop opnieuw instellen. Al snel kwam er een belangrijke voorwaarde bovendrijven: de methode functioneert uitsluitend op plaatsen met veel plantengroei onder water. Op zwak stromende wateren betekent dit in de meeste gevallen dat je je moet concentreren op de oeverzone, omdat het water hier wat warmer is en er minder stroming staat is de plantengroei hier dichter.
Op stilstaande wateren was de zoektocht naar geschikte stekken wat gecompliceerder, omdat hier de plantengroei zeer uitgestrekt zijn kan en evengoed ook midden op het water kan voorkomen. Hier waren we met de boot het meest succesvol wanneer we, vanaf het midden van het water, voorzichtig de oeverzones benaderden. De stekken moesten waterplanten bevatten die vooral de bodem bedekten maar minder in de hoogte groeiden. Het meest succesvol waren we op stekken waar achter de plantengroei de bodem direct verder de diepte in ging.
Wanneer we de vismethode nauwkeuriger bekijken, wordt ook duidelijk waarom de skirted jigs ook alleen functioneerden op deze dichtbegroeide plekken. Met dit kunstaas worden hoofdzakelijk insecten en zeer kleine vissen geïmiteerd, de natuurlijke voorbeelden bevinden zich voornamelijk in die plantenrijke zondes en daartoe behoren, bijvoorbeeld, libellenlarven, wormen, slakken en allerlei visbroed.
Een jigkop met een rokje
Inmiddels vind je voor deze visserij ook in de Benelux een aanzienlijk aanbod aan geschikt kunstaas. Ga je een keer de plas over, dan wordt de keuze gigantisch groot. Skirted jigs zijn te verkrijgen in veel verschillende uitvoeringen, formaten en gewichten, met al dan niet een haak die afgeschermd is tegen vastlopen in de planten. Voor onze visserij op witvis hebben we kleine jigs nodig waarbij de haak niet of slechts in geringe mate afgeschermd wordt en in zeer lage gewichten. Zelf gebruik ik het liefst de Reins Platon in gewichten van 1,8, 2,6 of 3,5 gram en de Keitech Mono Spin Jigs in gewichten van 1,8 en 2,6 gram. Wanneer de plantengroei dikker wordt, kun je ook nog teruggrijpen op de Reins Platon Guard of de Keitech Guard Spin Jig in vergelijkbare gewichten. Bij de ‘Trailer’, het zachtplastic rokje dat op de jigkop geplaatst wordt, is de keuze zo groot dat er volop ruimte is om te experimenteren.
We zijn steeds op zoek naar zachtplastic dat het natuurlijke voedsel van de witvis zo goed mogelijk nabootst. Alles wat er uitziet als een klein insect of een visje is dus zeker prima. Het kunstaas dient echter alles bij elkaar niet groter te zijn dan 8,5 centimeter, dit omdat je anders veel last hebt van missers. Voor mij zijn enkele trailers zeer succesvol geweest. Dat zijn de 3,5” Hog Impacts, de 2” Swing Impacts en de 2,5” Live Impacts van de firma Keitech, verder de 2” Rockvibe Shads van Reins en de 3” HellGies van Lunker City. Deze zachtplastic versierselen bieden samen met de skirted jigs een zeer ruime keuze aan succesvol kunstaas.
Niet te licht
Omdat we hierbij met zeer licht kunstaas vissen, moet ook de uitrusting relatief licht gekozen worden. Het mag echter ook weer al te licht zijn, omdat ook kapitale witvissen grote krachten kunnen ontwikkelen. Al naar gelang het viswater kies ik voor korte spin- of werphengels met een werpvermogen van 10 tot 15 gram. Hierop gebruik ik een werpmolen model 2500 met een dunne gevlochten lijn op de spoel. Bij de keuze van de onderlijn ben ik wat voorzichtig. Ook al vissen we nu op witvis, het kunstaas dat we gebruiken wordt ook nog wel eens aangevallen door roofvissen met tandjes. Om die reden gebruik ik, wanneer het haken van een snoek niet voor de volle 100 procent uitgesloten kan worden, een dunne stalen onderlijn. Ik ben er niet voor om deze vissen met het kunstaas diep in de bek aan hun einde te laten komen, alleen omdat ik andere vissoorten wilde vangen. Daarnaast is dit kunstaas ook behoorlijk duur. Het verlies van dit kunstaas gaat op den duur aardig in de papieren lopen. Is de kans op het haken van snoek vrijwel uitgesloten, dan is een onderlijn van fluorocarbon of nylon ook goed te gebruiken.
Reflexen onderdrukken
De manier waarop het kunstaas gevist wordt onderscheidt zich op enkele punten van de kunstaastechnieken die je anders gebruikt bij het vissen op roofvis. Witvis pakt het aas volledig anders dan roofvis, dat is iets dat we bij het vissen op witvis in het oog moeten houden. De skirted jigs worden te midden van de plantengroei geplaatst en je laat ze aan een strakke lijn naar de bodem zakken. Vervolgens wordt het kunstaas met zeer kleine sprongetjes of slepend over de bodem teruggevist. De sprongetjes moeten vlak boven de bodem of de plantengroei gemaakt worden, iets wat je zeer goed vanuit de pols kunt realiseren. Belangrijk is dat het kunstaas zeer langzaam bewogen wordt en tussen de sprongetjes steeds weer een rustpauze maakt.
Blankvoorns, brasems en zeelten hebben een eind- of onderstandige bek en pakken het aas met de kop naar beneden van de bodem op. Om die reden is het belangrijk dat het aas bijna aan de bodem kleeft. Bij een aanbeet moet je je als doorgewinterde kunstaasvisser compleet aanpassen. De reflex om bij de geringste aanwijzing van een aanbeet direct de haak te zetten, is hier niet op haar plaats; het levert slechts doorlopend missers op. Witvis heeft vaak, in verhouding tot hun lichaam, een vrij kleine bek. Bovendien zuigen ze hun voedsel niet op dezelfde wijze naar binnen zoals een snoekbaars of baars. Met hun kleine bekken hebben ze duidelijk meer tijd nodig. In de praktijk is het niet alleen nodig dat het zetten van de haak wat vertraagd gebeurt.
Ook het zetten van de haak zelf dient minder krachtig te geschieden dan bij het vissen op roofvis. Het is raadzaam om na een aanbeet voor een of twee seconden de spanning min of meer van de lijn te halen om daarna de hengeltop omhoog te brengen, zonder daarbij een krachtige beweging te maken. Doe je het niet zo, dan trek je het aas vaak uit de bek van de witvis voordat de haak gezet kan worden. Omdat de meeste trailers gearomatiseerd zijn, houden de meeste vissen het aas lang genoeg in de bek om op deze wijze te kunnen vissen. Toch zal het aantal missers altijd op een hoger peil blijven dan bij het vissen op roofvis. Alleen door veel te oefenen kun je het aantal missers reduceren.
Grote verrassingen
Deze vismethode op witvis levert vrijwel alleen vangsten op van grote exemplaren van de verschillende vissoorten. Ook wanneer het kunstaas voor roofvisvissers klein overkomt, zijn het voor de witvissen toch behoorlijke brokken. Wanneer je deze techniek gaat proberen en daarbij het nodige geduld op kunt brengen, dan zul je voornamelijk grote witvis vangen. Mijn vismaten en ik hebben tot nu toe grote ruisvoorns, blankvoorns, brasems en ook zeelten met deze techniek gevangen. ‘Halfbroers’ zoals roofbleien en kopvoorns waren er ook al bij. Wat in onze vanglijst nog ontbreekt is een karper. Ik ben er echter zeker van dat het slechts een kwestie van tijd is totdat een karper een skirted jig oppikt.
Thomas Hohnsbein
